Olej kokosowy – niezwykłe właściwości potwierdzone badaniami naukowymi

Olej kokosowy to tłuszcz, wokół którego narosło w ostatnich latach wiele skrajnych opinii. Nie brakuje zwolenników codziennego spożywania oleju kokosowego – a to ze względu na jego unikatowe właściwości prozdrowotne. Z kolei przeciwnicy oleju kokosowego podkreślają wysoką zawartość nasyconych kwasów tłuszczowych. Jednak nasycone kwasy tłuszczowe zupełni błędnie oceniane są jako niezdrowe, a pozytywny wpływ oleju kokosowego na zdrowie został udowodniony w licznych badaniach klinicznych. Dlaczego warto się zaprzyjaźnić się z olejem kokosowym? Odpowiedź znajdziesz poniżej.

Skład oleju kokosowego

Podstawowym składnikiem oleju kokosowego są nasycone kwasy tłuszczowe, które stanowią 80 – 90% składu. Najliczniej reprezentowany jest kwas laurynowy, który fizjologicznie występuje w mleku matki, wspomagając odporność noworodka i niemowlaka. Ponadto ten kwas tłuszczowy minimalizuje ryzyko rozwoju infekcji układu odpornościowego, a także normalizuje poziom cholesterolu LDL. Kolejnym przedstawicielem nasyconych kwasów tłuszczowych, występującym w oleju kokosowym jest kwas mirystynowy. Ten kwas może pobudzać aktywność desaturaz – enzymów odpowiedzialnych za syntezę kwasu DHA. Kolejne kwasy tłuszczowe to:

– kwas palmitynowy
– kwas kaprylowy
– kwas kaprynowy
– kwas stearynowy

Ponadto w oleju kokosowym występują nienasycone kwasy tłuszczowe – kwas oleinowy (omega – 9) oraz kwas linolowy (omega – 6). To nie wszystko, gdyż olej z kokosa stanowi źródło takich witamin i składników mineralnych jak: witamina E, witamina K, wapń, żelazo oraz cynk.

Średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe

Wyjątkowość kwasów tłuszczowych o średniej długości łańcucha polega na ich odmiennym – w porównaniu z innymi kwasami tłuszczowymi – metabolizmem w organizmie. Średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe MCFA nie są trawione z udziałem lipazy oraz żółci, tylko wchłaniają się bezpośrednio z przewodu pokarmowego. Nie są jednak kierowane do adipocytów, a żyłą wrotną docierają do wątroby. W związku z tym, że MCFA są transportowane we krwi w postaci chylomikronów – nie wpływają na wzrost ryzyka rozwoju miażdżycy. Ponadto średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe są w większym stopniu niż inne kwasy tłuszczowe przekształcane do ciał ketonowych. Dzięki MCFA przyczyniają się do wspomagania funkcji mózgu, co może okazać się nieocenione w profilaktyce i terapii takich schorzeń neurodegeneracyjnych jak choroba Alzheimera czy choroba Parkinsona.

Dzięki szybkiemu metabolizmowi w wątrobie w celu pozyskania energii, średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe nie sprzyjają kumulacji tkanki tłuszczowej, a wręcz przeciwnie – wspomagają redukcję masy ciała. Zapewniają ponadto długotrwałe uczucie sytości, a zatem hamują apetyt, a także chronią przed utratą masy mięśniowej – a to w szczególności docenią osoby uprawiające sport. Olej kokosowy powinien być zatem włączony do diety sportowców. Kolejną cenną właściwością oleju kokosowego, wynikającą z wysokiej zawartości MCFA jest stabilizacja poziomu glukozy we krwi. No i trudno nie wspomnieć o pozytywnym wpływie na funkcjonowanie układu odpornościowego – olej kokosowy okazuje się być nieocenionym uzupełnieniem terapii zakażeń grzybami Candida, a także bakteriami E. coli. A co o właściwościach oleju kokosowego mówią badania kliniczne?

Prozdrowotne właściwości oleju kokosowego potwierdzone badaniami naukowymi

Jedną z najbardziej cenionych właściwości oleju kokosowego jest jego pozytywny wpływ na układ krążenia. W badaniu przeprowadzonym w 2017 roku wykazano, że olej kokosowy nie wpływa na wzrost poziomu cholesterolu LDL, przyczynia się natomiast do wzrostu poziomu cholesterolu HDL. Ponadto spożywanie oleju kokosowego przyczynia się do obniżenia poziomu białka C – reaktywnego, co świadczy o minimalizowaniu stanów zapalnych. Aby zauważyć takie pozytywne zmiany, wystarczyło przyjmować 50 g oleju kokosowego dziennie przez okres 4 tygodni (Khaw K. i in., Randomised trial of coconut oil, olive oil or butter on blood lipids and other cardiovascular risk factors in healthy men and women; BMJ Open. 2018; 8(3): e020167.). Pozytywny wpływ oleju kokosowego na poziom cholesterolu HDL potwierdzono także w innym badaniu, które polegało na spożywaniu 15 ml oleju kokosowego 2 razy dziennie przez okres 8 tygodni. Po zakończeniu eksperymentu wykazano, że nierafinowany olej kokosowy przyczynia się do wzrostu stężenia cholesterolu HDL (Chinwong S. i in., Daily Consumption of Virgin Coconut Oil Increases High-Density Lipoprotein Cholesterol Levels in Healthy Volunteers: A Randomized Crossover Trial; Evid Based Complement Alternat Med. 2017; 2017: 7251562).

Olej kokosowy okazuje się być bardzo skutecznym wsparciem terapii w przypadku zakażeń drożdżakami Candida. Jednym z badań potwierdzających skuteczność oleju kokosowego w leczeniu zakażeń oportunistycznych Candidą była analiza przeprowadzona na dzieciach z zakażeniem jamy ustnej. Z materiału pobranego od dzieci wyizolowano grzyby Candida, a następnie hodowle poddano działaniu chlorheksydyny, ketokonalozu oraz oleju kokosowego. Wykazano, że olej kokosowy wykazuje aktywność antygrzybiczą porównywalną z lekiem przeciwgrzybiczym ketokonazolem (Shino B. i in., Comparison of Antimicrobial Activity of Chlorhexidine, Coconut Oil, Probiotics, and Ketoconazole on Candida albicans Isolated in Children with Early Childhood Caries: An In Vitro Study; Scientifica (Cairo). 2016; 2016: 7061587).

Od wielu lat znany jest pozytywny wpływ kwasów tłuszczowych, a także ciał ketonowych na funkcjonowanie mózgu. Olej kokosowy stanowi doskonałe źródło kwasów tłuszczowych, ponadto może przyczynić się do wzrostu stężenia ciał ketonowych, gdyż średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe podlegają konwersji do ciał ketonowych. Ponadto olej kokosowy stanowi świetne źródło antyoksydantów. I takie właściwości oleju kokosowego są prawdopodobnie odpowiedzialne za ograniczenie rozwoju zmian neurodegeneracyjnych oraz poprawę aktywności mózgu. W badaniu przeprowadzonym na grupie pacjentów cierpiących na chorobę Alzheimera wykazano, że u osób spożywających 40 ml oleju kokosowego przez 3 tygodnie poprawiły się funkcje poznawcze (De La Rubia O. i in., How does coconut oil affect cognitive performance in alzheimer patients?; Nutr Hosp. 2017 Mar 30;34(2):352-356. doi: 10.20960/nh.780).