Nietolerancja histaminy – czy to zwykła alergia?

Coraz więcej osób boryka się z alergiami. Kiedyś te zaburzenia w funkcjonowaniu układu immunologicznego stanowiły rzadkość, a dziś zasługują już na miano choroby cywilizacyjnej. Za wystąpienie objawów alergii odpowiada histamina – po kontakcie z alergenem dochodzi do aktywacji komórek tucznych i uwalniania z nich histaminy. Związek ten generuje szereg reakcji charakterystycznych dla alergii:

– rozszerzenie naczyń krwionośnych, co skutkuje zaczerwienieniem skóry i zwiększoną ciepłotą
– świąd skóry
– katar sienny i łzawienie oczu
– wymioty i biegunkę
– duszności

Niekiedy za podwyższony poziom histaminy we krwi nie odpowiada taka typowa reakcja alergiczna. Mówimy wtedy o tzw. pseudoalergii.

Nietolerancja histaminy

Histamina to związek syntetyzowany w organizmie na skutek kontaktu z alergenami, ale nie tylko. Inne czynniki wyzwalające syntezę histaminy to nadmierny wysiłek fizyczny, stres, infekcje czy spożywanie alkoholu. Po ustaniu działania czynnika wyzwalającego histamina jest neutralizowana przez enzym DAO (diaminooksydazę). U kilku procent osób dochodzi jednak do obniżenia aktywności tego enzymu – i wtedy histamina kumuluje się w organizmie, dając objawy nietolerancji histaminy. Pacjent doświadcza wtedy symptomów mogących do złudzenia przypominać typową alergię:

– częste bóle głowy i zawroty głowy
– przewlekły katar
– wysypki skórne
– biegunki i niestrawność
– opuchlizna
– nadciśnienie tętnicze

Nie każdy wie, że źródłem histaminy może być także dieta. Nie brakuje produktów spożywczych, które zawierają histaminę. Najbogatsze źródła histaminy w diecie to:

– czerwone mięsa
– surowe wędliny i boczek
– owoce morza
– alkohole
– sery żółte
– kapusta kiszona i ogórki kiszone
– szpinak, bakłażan, pomidory

Ponadto w diecie znaleźć mogą się produkty nasilające syntezę histaminy – są to przede wszystkim truskawki, kiwi, czekolada i orzechy.

Rozpoznanie nietolerancji histaminy może sprawiać problemy – pomimo objawów charakterystycznych dla alergii, testy diagnostyczne w kierunku alergii dają wynik ujemny. W przebiegu nietolerancji histaminy nie dochodzi bowiem do aktywacji układu immunologicznego i syntezy specyficznych przeciwciał.

Dieta przy nietolerancji histaminy

W przypadku podejrzenia nietolerancji histaminy bądź w przypadku jej zdiagnozowania wymagana jest specjalnie skomponowana dieta. Powinna ona eliminować produkty zawierające histaminę lub nasilające jej syntezę w organizmie. Należy unikać czerwonego mięsa, można natomiast spożywać indyka, kurczaka i wołowinę. Z ryb dozwolone jest spożywanie gatunków o jasnym mięsie, natomiast unikać należy ryb o ciemniejszym mięsie oraz ryb wędzonych. Można spożywać nabiał za wyjątkiem serów dojrzewających, należy ograniczyć spożycie pszenicy oraz kakao i czekolady. Z warzyw niewskazane jest spożywanie pomidorów, bakłażanów, kiszonek kapusty i strączków, a z owoców – kiwi, truskawek, awokado, gruszek, ananasa, malin i bananów. Dietę niskohistaminową można uzupełnić o suplementy diety łagodzące stany zapalne i objawy wynikające z kumulacji histaminy: kwasy omega 3, witaminę C, bioflawonoidy cytrusowe, witaminę B complex oraz probiotyki.