Insulinooporność – metody diagnostyki

Insulinooporność – metody diagnostykiInsulinooporność to zaburzenie homeostazy glukozy, wynikające ze zmniejszonej wrażliwości komórek na działanie insuliny. Rolą tego hormonu syntetyzowanego przez trzustkę jest normalizowanie poziomu glukozy we krwi. Do rozwoju insulinooporności dochodzi najczęściej na podłożu niewłaściwie zbilansowanej diety (obfitującej w węglowodany), nadwagi, braku aktywności fizycznej. Wówczas insulina nie sprzyja pozyskiwaniu przez komórki energii z glukozy, a to prowadzi do stopniowego zwiększania glikemii, a tym samym – stałego pobudzania trzustki do syntetyzowania coraz większych ilości insuliny. Nasila to zaburzenia metaboliczno – hormonalne i finalnie może prowadzić do rozwoju cukrzycy typu 2.

W ostatnich latach wiele mówi się o insulinooporności. Wynika to z faktu, że wiemy coraz więcej o tym zaburzeniu, a insulinooporność diagnozowana jest u coraz większej liczby osób. Rozpoznanie insulinooporności wymaga wykonania badań laboratoryjnych. Kiedy warto wykonać taką diagnostykę?

 

Wskazania do wykonania badań w kierunku insulinooporności

Najczęściej podejrzenie insulinooporności nasuwa się wówczas, gdy pojawiają się problemy z redukcją masy ciała. Osoby mające za sobą nieudane próby zrzucenia zbędnych kilogramów powinny rozważyć wykonanie badań w kierunku insulinooporności. Podejrzenie tego zaburzenia może nasunąć także wystąpienie takich objawów insulinooporności jak:

– zmęczenie i senność, zwłaszcza po spożyciu posiłku bogatego w węglowodany
– napady wilczego głodu, zwłaszcza ochota na słodycze
– pojawiające się nagłe uczucie splątania, drżenie rąk, kołatanie serca i dezorientacja, które są przejawami hipoglikemii, czyli nadmiernego spadku poziomu glukozy we krwi
– trądzik, hirsutyzm (nadmierne owłosienie na ciele), nieregularne miesiączki mogące być objawami towarzyszącego insulinooporności zespołu policystycznych jajników
– bóle głowy
– rozdrażnienie

Badania w kierunku insulinooporności może oczywiście wykonać każda osoba, która planuje odchudzanie. Wówczas wyniki badań dostarczą wskazówek, jaka dieta odchudzająca okaże się być najefektywniejsza. Ponadto diagnostykę gospodarki węglowodanowo – insulinowej mogą wykonać osoby, w rodzinie których zdarzały się przypadki cukrzycy typu 2.

 

Jak diagnozowana jest insulinooporność?

insulinoopornośćW celu rozpoznania insulinooporności konieczne jest wykonanie oznaczeń poziomu glukozy i insuliny – najlepiej jednocześnie. Stosowane są bezpośrednie i pośrednie metody detekcji insulinooporności. Metody bezpośrednie wymagają podania insuliny w celu wywołania odpowiedniej reakcji organizmu. Najczęściej stosowaną metoda bezpośrednią jest tzw. klamra metaboliczna. Badanie to ma na celu wywołanie stanu hiperinsulinemii, czyli zahamowania syntezy trzustkowej hormonu poprzez wykonanie dożylnego wlewu insulinowego. Insulina podawana jest przez dwie godziny ze stałą szybkością tak, aby utrzymać jej stężenie we krwi równe około 100 µj/ml. Jednocześnie pacjentowi podawany jest wlew glukozy, ze zmienną prędkością – tak, aby utrzymać jej prawidłowe stężenie we krwi. Dzięki wykonywanym co 5 minut pomiarom poziomu glikemii można określić, w jakim stopniu glukoza wykorzystywana jest przez komórki, a zatem – jaka jest wrażliwość komórek na działanie insuliny. Insulinooporność rozpoznawana jest wówczas, gdy szybkość wlewu spada poniżej 4,7 – 4,9 mg/ min/ kg masy ciała.

Inną bezpośrednią metodą diagnostyki insulinooporności jest test tolerancji insuliny. Badanie to polega na jednorazowym podaniu insuliny w dawce 0,1 j/ kg m. c., a następnie pomiaru stężenia glukozy we krwi. U osób dotkniętych insulinoopornością stwierdzany jest niewielki spadek glikemii w porównaniu do glikemii wyjściowej.

Metody pośrednie oceny insulinooporności to m. in.:

– pomiar stężenia insuliny na czczo
– pomiar stężenia peptydu C.

Zdiagnozowanie insulinooporności wymaga zmiany stylu życia, gdyż terapia tego zaburzenia obejmuje przede wszystkim leczenie niefarmakologiczne. Leki hipoglikemizujące wprowadzane są dopiero wówczas, gdy dieta i aktywny styl życia nie przynoszą pożądanych efektów.
W celu opracowania diety przy insulinooporności najlepiej jest skorzystać z profesjonalnej pomocy dietetyka. Specjalista w oparciu o wyniki badań, masę ciała, stopień aktywności fizycznej dopasuje dietę pod kątem kaloryczności, a także proporcji makroskładników. Wówczas przywrócenie prawidłowej masy ciała, a także zwiększenie wrażliwości komórek na działanie insuliny oraz normalizacja poziomu glukozy we krwi zakończa się sukcesem. A Ty oddalisz od siebie widmo cukrzycy typu 2 i innych powikłań insulinooporności.