Chcesz się odchudzać? Zacznij od badań laboratoryjnych!

Od czego zależy powodzenie w odchudzaniu? Od odpowiednio skomponowanej diety, aktywności fizycznej, silnej woli… To wszystko prawda, jednak mało kto wie, jak duże znaczenie ma ocena stanu zdrowia. Bardzo często za nadmierną masę ciała odpowiadają rozmaite zaburzenia, które wcale nie muszą być odczuwalne na co dzień. W określeniu zdrowotnych przyczyn nadwagi bardzo pomocne są odpowiednie badania laboratoryjne.

Odchudzanie zacznij od wizyty w laboratorium

Każdy szanujący się dietetyk rozpoczyna współpracę z pacjentem od przeprowadzeniu wywiadu zdrowotnego, a także analizy wyników badań. Bez tego nie jest możliwe ułożenie skutecznej i bezpiecznej diety. Bardzo często u podłoża nadwagi leżą rozmaite zaburzenia gospodarki węglowodanowo – lipidowej, których zidentyfikowanie pomoże zredukować przyczynę zbyt dużej masy ciała. Dzięki temu możliwe będzie efektywne odchudzanie. I właśnie o to chodzi w dietetyce – o kompleksowe podejście do kwestii zdrowia. Osoba borykająca się z problemem otyłości przychodzi do gabinetu dietetyka po to, aby poprawić stan jej zdrowia, a nie tylko uzyskać wymarzoną sylwetkę. Co ciekawe – ta osoba często sama nie wie o tym, że kwestia przywrócenia prawidłowej masy ciała to kwestia walki o zdrowie. Dieta nie może być bowiem traktowana wyłącznie jako środek to osiągnięcia celu, jakim jest szczupła sylwetka. Dieta to sposób na zdrowe życie.

Każda dieta powinna być komponowana indywidualnie dla konkretnej osoby. A to oznacza, że musi być dostosowana do stanu zdrowia. Wówczas możliwe będzie wyeliminowanie ewentualnych zdrowotnych przyczyn nadwagi, a także zapobieganie pogłębianiu się problemów zdrowotnych. Dlatego punktem wyjścia w odchudzaniu musi być wykonanie podstawowych badań. Jakich?

Zanim dietetyk zaproponuje ci dietę, powinien zlecić wykonanie następujących badań:

• morfologia krwi z rozmazem
• lipidogram (cholesterol całkowity, LDL, HDL i trójglicerydy)
• poziom glukozy i insuliny – najlepiej po obciążeniu
• poziom witaminy D3
• badanie ogólne moczu
• poziom hormonów tarczycy (TSH, fT3 i fT4)
• enzymy wątrobowe (AspAt i AlAt)
• homocysteina.

Ocena gospodarki węglowodanowo – insulinowej

Jedną z najczęstszych przyczyn nadwagi i otyłości jest insulinooporność. Jest to zaburzenie, do rozwoju którego prowadzić może m. in. tradycyjna dieta wysokowęglowodanowa. Im więcej węglowodanów spożywamy, tym częściej trzustka stymulowana jest do wydzielania insuliny. Wówczas komórki – stale narażone na działanie tego hormonu – stają się coraz mniej wrażliwe na jego działanie. Efektem jest insulinowrażliwość i hiperglikemia, czyli podwyższony poziom glukozy i insuliny we krwi. Im więcej insuliny, tym trudniej o spalanie tłuszczu, gdyż hormon ten sprzyja kumulowaniu tkanki tłuszczowej i zahamowaniu procesów spalania tłuszczu.

Zaburzenia gospodarki węglowodanowej można wstępnie rozpoznać dzięki badaniu poziomu glukozy i insuliny we krwi. Gdy wykazane zostaną jakiekolwiek nieprawidłowości, zalecana jest dalsza diagnostyka – wykonanie klamry insulinowej czy doustnego testu tolerancji glukozy. Jeśli potwierdzona zostanie insulinooporność lub co gorsza cukrzyca – dieta powinna umożliwić normalizację poziomu glukozy oraz zwiększenie wrażliwości komórek na insulinę. Idealnie sprawdza się dieta niskowęglowodanowa, w tym dieta ketogeniczna. Znaczne ograniczenie spożycia węglowodanów pozwala zapanować nad insulinoopornością, co pozwala nie tylko zrzucić zbędne kilogramy, ale także zredukować ryzyko rozwoju wielu chorób przewlekłych.

Ocena parametrów lipidowych i ryzyka sercowo – naczyniowego

Zaburzenia w poziomie cholesterolu i trójglicerydów mogą być zarówno przyczyną, jak i konsekwencją nadmiernej masy ciała. W celu oceny gospodarki lipidowej wykonywany jest lipidogram. Ważne jest umiejętne interpretowanie lipidogramu przez dietetyka – wysoki cholesterol wcale nie wskazuje na zbyt duże jego spożycie z dietą. Może być natomiast konsekwencją przewlekłego stanu zapalnego towarzyszącego wysokiemu spożyciu węglowodanów. Warto zwrócić także na wzajemny stosunek cholesterolu LDL i HDL. Profil lipidowy krwi pozwala na oszacowanie ryzyka rozwoju chorób serca – miażdżycy, nadciśnienia, zawału serca, choroby niedokrwiennej. Równie cennych informacji dostarcza homocysteina – aminokwas, którego podwyższony poziom skorelowany jest z rozwojem chorób serca.

Enzymy wątrobowe

Nadwadze i insulinooporności towarzyszy często stłuszczenie wątroby. W związku z tym, że wątroba odpowiada za regulowanie procesów glukoneogenezy i glikolizy, stłuszczenie narządu towarzyszące otyłości może zaburzać gospodarkę lipidową. I w ten sposób pojawia się mechanizm błędnego koła – nadwaga sprzyja stłuszczeniu wątroby, a stłuszczenie wątroby uniemożliwia redukcję masy ciała. Oznaczenie poziomu enzymów wątrobowych – aminotransferazay alaninowej i aminotransferazy asparaginianowej pozwala ocenić funkcję wątroby, co dla osób z nadwagą ma ogromne znaczenie.

Tarczyca a otyłość

Nadwaga może być spowodowana przez niedoczynność tarczycy. Spadkowi syntezy hormonów tarczycy towarzyszy spowolnienie metabolizmu i przyrost masy ciała. Najczęstszą postacią niedoczynności tarczycy jest choroba Hashimoto. W jej przebiegu stwierdzany jest podwyższony poziom hormonu tyreotropowego TSH, a także spadek syntezy hormonów tarczycy – T3 i T4, a także ich wolnych frakcji fT3 i fT4. Jeśli potwierdzona zostanie taka przyczyna nadwagi – konieczne jest wdrożenie odpowiedniego leczenia tarczycy.

Zarówno w przypadku insulinooporności, stłuszczenia wątroby, choroby Hashimoto czy otyłości o innym podłożu doskonale sprawdza się dieta ketogeniczna. Pozwala zredukować insulinooporność, normalizuje poziom glukozy i lipidów we krwi. Łagodzi stany zapalne i procesy autoimmunologiczne. Doskonale sprawdza się jako dieta redukcyjna, ale także dieta o wszechstronnym działaniu prozdrowotnym. Właśnie dlatego polecam tą dietę swoim podopiecznymi razem udaje nam się osiągnąć spektakularne efekty.