Rola diety w leczeniu astmy
Astma oskrzelowa to przewlekła choroba o podłożu zapalnym. Schorzenie to przyczynia się do postępującego pogorszenia wydolności dróg oddechowych. Astma wymaga stosowania farmakoterapii, a także zmiany stylu życia. A jedną z najważniejszych zmian okazuje się być zmiana sposobu odżywiania. Wielu pacjentów z astmą nie zdaje sobie bowiem sprawy, że dieta ma ogromny wpływ na nasilenie bądź złagodzenie objawów astmy. W skomponowaniu odpowiedniej diety w astmie pomocna okaże się konsultacja z dietetykiem, który pomoże opracować optymalny model żywienia, co przełoży się na łagodniejszy przebieg astmy.
Dieta w astmie – czego unikać?
Jak już wspomniano, astma to choroba o podłożu zapalnym. W diecie astmatyka nie są zatem zalecane wszelkie produkty o prozapalnym potencjale. A jednym z najważniejszych składników diety, który sprzyja rozwojowi przewlekłych stanów zapalnych jest cukier. W przebiegu astmy konieczne jest zatem wyeliminowanie słodyczy, słodzonych napojów. Ale nie tylko – niewskazane jest także spożycie wszelkich węglowodanów prostych, dostarczanych wraz z białym pieczywem, makaronami. Kolejne składniki diety, które powinny zostać wyeliminowane z diety astmatyka to tłuszcze trans. Dostarczane z fast foodami, chipsami, produktami instant oraz smażonymi, tłuszcze trans sprzyjają rozwojowi astmy i mogą nasilać jej objawy. Węglowodany i tłuszcze trans powinny być wyeliminowane z diety chorych na astmę z jeszcze jednego powodu – sprzyjają tyciu, a w astmie nadwaga jest niepożądanym czynnikiem rokowniczym. Nadmiarowe kilogramy mogą bowiem przyczynić się do obniżenia wydolności wysiłkowej organizmu oraz rozwoju bezdechu sennego. Co ciekawe – zależność między astmą a otyłością jest obustronna. Otyłość może sprzyjać rozwojowi astmy, zaś astma – rozwojowi otyłości. Dlatego tak istotne jest zadbanie o jakość diety, jak i jej optymalną kaloryczność.
Astma jest konsekwencją nadreaktywności układu oddechowego na alergeny wziewne. Jaki ma to związek z dietą? Otóż w codziennym jadłospisie nie brakuje alergenów pokarmowych, które na drodze reakcji krzyżowej mogą naśladować działanie alergenów wziewnych. Jeśli zatem zdiagnozowane zostały alergeny generujące astmę, w oparciu o wyniki badań można dokonać takich modyfikacji diety, aby wyeliminować obecność alergenów krzyżowych. Specjalista w poradni dietetycznej posiada wiedzę niezbędną do tego, aby we właściwy sposób skomponować taką dietę eliminacyjną.
A czego nie może zabraknąć w diecie astmatyka?
Jadłospis osoby chorej na astmę powinien dostarczać jak najwięcej związków o działaniu przeciwzapalnym. Nie powinno w niej zabraknąć zdrowych kwasów tłuszczowych, które łagodzą objawy astmy. Jednymi z najzdrowszych tłuszczów są kwasy omega 3, ale warto zadbać także o podaż innych kwasów tłuszczowych. Zalecane jest spożywanie tłustych ryb morskich, mięs, oleju kokosowego i innych nierafinowanych olejów roślinnych, a także awokado czy orzechów. W diecie przy astmie nie powinno zabraknąć także antyoksydantów dostarczanych z warzywami, zieloną herbatą, ziołami. Spożycie naturalnych antybiotyków – cebuli i czosnku – może zminimalizować ryzyko rozwoju infekcji dróg oddechowych.
W ostatnich latach coraz więcej mówi się o istotnej roli witaminy D3 w diecie astmatyka. Witamina ta łagodzi stany zapalne, reguluje funkcjonowanie układu immunologicznego, a także ogranicza przebudowę mięśniówki gładkiej w drogach oddechowych. Ponadto witamina D3 zwiększa odpowiedź organizmu na steroidoterapię. Dostępność witaminy D3 w diecie jest ograniczona, a jej głównym źródłem jest synteza skórna pod wpływem promieniowania UV. W okresie od września do kwietnia konieczna jest zatem suplementacja tej witaminy, a osoby cierpiące na astmę powinny stosować dawki wyższe od rekomendowanych dla populacji ogólnej.
Odpowiednio skomponowana dieta w astmie może zauważalnie złagodzić objawy choroby. Dzięki temu poprawie ulega wydolność oddechowa, co przekłada się na lepszą jakość życia chorego. Ponadto odpowiedni model żywienia pomaga zminimalizować rozwój powikłań astmy, takich jak nieodwracalne zmiany w płucach – rozedma płuc czy nadciśnienie płucne, a także zmiany w układzie krążenia i ośrodkowym układzie nerwowym.
