Masz insulinooporność? Wypróbuj diety ketogenicznej!
Insulinooporność to coraz częściej diagnozowane zaburzenie gospodarki węglowodanowej, będące konsekwencją niezdrowego stylu życia. Nadmierna masa ciała, siedzący tryb życia, niewłaściwie zbilansowana dieta – wszystko to przyczynia się do rozwoju hiperglikemii oraz zmniejszenia wrażliwości komórek na działanie insuliny. Z insulinoopornością można żyć przez wiele lat, zupełnie nie będąc świadomym obecności tego problemu zdrowotnego. A nieleczona insulinooporność ewoluuje do cukrzycy typu 2.
Dieta keto a insulinooporność
W celu zdiagnozowania insulinooporności wystarczy wykonać proste badania laboratoryjne. A terapia schorzenia opiera się przede wszystkim na zmianie trybu życia, ze szczególnym uwzględnieniem diety. Wiele zaleceń dietetycznych zaleca ograniczenie spożycia tłuszczu i komponowanie diety w insulinooporności na węglowodanach złożonych. Jednak fakt, że zastąpimy węglowodany proste złożonymi nie sprawi, że unormalizujemy parametry gospodarki węglowodanowo – insulinowej, a ograniczenie spożycia tłuszczów także nam w tym nie pomoże. Obecnie coraz więcej mówi się o zupełnie odmiennej strategii dietetycznej – stosowaniu diety ketogenicznej. Dieta keto bazuje na tłuszczach, zaś spożycie węglowodanów jest bardzo ograniczone. Taki model żywienia pozwala na przywrócenie prawidłowych poziomów glukozy i insuliny we krwi, a także zwiększenie wrażliwości komórek na działanie insuliny. Stosowanie diety keto ułatwia unormalizowanie wartości hemoglobiny glikowanej, czyli wskaźnika długotrwałej kontroli glikemii. Wskazuje to jednoznacznie na to, że dieta ketogeniczna nie generuje szkodliwych dla organizmu wahań poziomu glukozy we krwi. Ponadto dieta ketogeniczna umożliwia redukcję masy ciała, co także jest jednym z kluczowych celów terapii insulinooporności. I wreszcie – dieta bazująca na tłuszczach sprzyja normalizacji lipidogramu, a zatem stanowi doskonałą profilaktykę chorob układu sercowo – naczyniowego, na które osoby z insulinoopornością i cukrzycą typu 2 są szczególnie narażone. Trudno o lepszą dietę w cukrzycy.
Krótkotrwałe stosowanie diety keto – co mówią badania kliniczne?
Ciekawe badanie oceniające bezpośredni wpływ diet ketogennych na insulinooporność przeprowadzono w 2005 r. W badaniu uczestniczyło 10 otyłych pacjentów z cukrzycą typu 2, stosujących normalną dietę przez tydzień. Następnie dieta zostałą zmieniona na dietę ketogenną o wysokiej zawartości tłuszczu i stosowana była przez 2 tygodnie. Po interwencji 10 osób doświadczyło średniego spadku zużycia energii z 3111 kcal / dzień do 2164 kcal / dzień – co stanowi spadek o 30,4%. Spowodowało to utratę masy o 1,65 kg. Co ważniejsze, wrażliwość na insulinę poprawiła się o około 75%. Ponadto poziomy hemoglobiny A1c spadły z 7,3% do 6,8%, średnie poziomy trójglicerydów zmniejszyły się o 35%, a cholesterolu o 10% (Effect of a low-carbohydrate diet on appetite, blood glucose levels, and insulin resistance in obese patients with type 2 diabetes).
Kolejne badanie oceniające wpływ diety ketogennej na insulinooporność przeprowadzono w 2006 r. Badacze zrekrutowali 83 osoby z poziomem całkowitego cholesterolu około 5,9 mmol / l i BMI 33. Badanych podzielono na trzy grupy. Pierwsza grupa spożywała dietę o bardzo niskiej zawartości tłuszczu składającą się z 70% węglowodanów, 10% tłuszczu (3% tłuszczów nasyconych) i 20% białka. Druga grupa spożywała dietę bogatą w tłuszcze nienasycone składającą się z 50% węglowodanów, 30% tłuszczu (6% tłuszczów nasyconych) i 20% białka. Dieta stosowana przez trzecią grupę składała się z 4% węglowodanów, 61% tłuszczów (20% tłuszczów nasyconych) i 35% białka. Wszyscy badani stosowali jedną z diet o równej kaloryczności przez 8 tygodni, a następnie przez 4 tygodnie, kiedy spożywali tę samą dietę.
Po interwencji naukowcy zauważyli, że każda dieta prowadzi do podobnej utraty tłuszczu. Jednak dieta grupy 3 obniżyła insulinę na czczo o 33%, a dieta grupy drugiej – obniżyła ją o 19%. Dieta w pierwszej grupie nie miała natomiast wpływu na poziom insuliny na czczo. Dodatkowo dieta stosowana przez trzecią grupę wywoływała po posiłku znacznie mniejszy skok poziomu glukozy i insuliny niż pozostałe diety. Ponadto dieta ta obniżyła poziom trójglicerydów bardziej niż pozostałe dwie diety (Comparison of isocaloric very low carbohydrate/high saturated fat and high carbohydrate/low saturated fat diets on body composition and cardiovascular risk).
W innym badaniu z 2009 r. starano się porównać wpływ diety ketogennej i niskotłuszczowej na insulinooporność u zdrowych osób z nadwagą. Badaniem trwającym 12 tygodni objęto 40 mężczyzn i kobiet w wieku 18-55 lat, o BMI powyżej 25 i hipertrójglicerydemią. Badani zostali podzieleni na dwie grupy. Pierwsza grupa 20 osób spożywała dietę z ograniczoną zawartością węglowodanów (CRD), która składała się z 12% kalorii z węglowodanów, 59% z tłuszczu i 29% białka. Przed interwencją pacjenci ci mieli średnie BMI 33,5 , procent tkanki tłuszczowej 40,6%. Druga grupa 20 osób stosowała dietę niskotłuszczową (LFD) składającą się z 56% węglowodanów, 24% tłuszczu i 20% białka. Przed interwencją pacjenci ci mieli średni BMI 32,1, procent tkanki tłuszczowej 39 % . Pod koniec interwencji naukowcy zauważyli korzystne zmiany BMI, procentowej zawartości tłuszczu w ciele, poziomów trójglicerydów i LDL zarówno w grupach LFD, jak i CRD. Jednak te spadki były bardziej wyraźne w grupie CRD. Stężenie insuliny na czczo w grupie LFD spadło z 70 pmol / l do 57 pmol / l, co stanowi spadek o 18,6%.Natomiast stężenie insuliny na czczo w grupie CRD zmniejszyło się z 107 pmol / l do 54 pmol / l, co stanowi spadek o aż 49,5% (Carbohydrate restriction has a more favorable impact on the metabolic syndrome than a low fat diet).
A co z długotrwałym stosowaniem diety ketogenicznej?
W 2010 r. naukowcy zrekrutowali 146 pacjentów z nadwagą i otyłością. Badanie trwało łącznie 48 tygodni. Pierwsza grupa 74 osób stosowała dietę niskotłuszczową, która miała deficyt 500 -1000 kalorii / dzień i mniej niż 30% kalorii z tłuszczu. Dodatkowo, osoby te spożywały trzy tabletki 120 mg orlistatu na odchudzanie dziennie. Druga grupa 72 osób zjadła niskokaloryczną dietę ketogenną (LCKD), która początkowo zawierała mniej niż 20 gramów węglowodanów dziennie.
Ogółem 52 z 72 pacjentów w grupie LCKD (79%) i 65 w grupie o niskiej zawartości tłuszczu (88%) ukończyło 48-tygodniowe badania. Obie grupy doświadczyły podobnego poziomu utraty wagi i miały podobny poziom poprawy w odniesieniu do zdrowego dla serca cholesterolu lipoprotein o wysokiej gęstości (HDL-C) i trójglicerydów. Jednak tylko grupa LCKD doświadczyła poprawy poziomu insuliny, glukozy i hemoglobiny A1C. Dokładniej, poziom insuliny na czczo w grupie LCKD zmniejszył się o 7,32 pIU / ml i 2,42 pIU / ml w grupie o niskiej zawartości tłuszczu. Zatem poziom insuliny na czczo u pacjentów z LCKD zmniejszył się ponad trzykrotnie w porównaniu z osobami o niskiej zawartości tłuszczu. Pacjenci z cukrzycą, którzy ukończyli interwencję LCKD, doświadczyli spadku insuliny o 13,49 pIU / ml, zaś ci, którzy ukończyli interwencję niskotłuszczową, odnotowali spadek insuliny o 8,35 pIU / ml (A randomized trial of a low-carbohydrate diet vs orlistat plus a low-fat diet for weight loss).
